Tuyến giáp, một tuyến nội tiết nằm ở cổ, có hình dạng giống như một con bướm, đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa các chức năng sinh lý của cơ thể. Tuyến giáp sản xuất các hormone tuyến giáp (chủ yếu là T3 và T4) giúp điều chỉnh quá trình trao đổi chất, năng lượng, và nhiệt độ cơ thể. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, tuyến giáp có thể sản xuất dư thừa các hormone này, gây ra một số vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, mà chúng ta gọi là tình trạng cường giáp (hay tăng chức năng tuyến giáp).
1. Nguyên nhân gây ra tình trạng dư thừa hormone tuyến giáp
Cường giáp có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau, phổ biến nhất là bệnh Basedow (hay còn gọi là bệnh Graves). Đây là một bệnh tự miễn trong đó cơ thể sản xuất các kháng thể kích thích tuyến giáp sản xuất hormone một cách quá mức. Ngoài ra, tình trạng sản xuất dư thừa hormone tuyến giáp cũng có thể do:
- Nodules tuyến giáp (bướu giáp): Một số khối u lành tính trong tuyến giáp có thể sản xuất hormone một cách tự động mà không cần sự điều chỉnh của cơ thể.
- Viêm tuyến giáp: Viêm tuyến giáp (thyroiditis), đặc biệt là trong trường hợp viêm tuyến giáp cấp tính hoặc viêm tuyến giáp Hashimoto, có thể dẫn đến việc giải phóng hormone giáp vào máu khi tuyến giáp bị tổn thương.
- Yếu tố di truyền và môi trường: Một số yếu tố như thói quen ăn uống, stress, nhiễm trùng, hay thậm chí là di truyền có thể góp phần vào sự phát triển của bệnh lý tuyến giáp.
2. Triệu chứng của tình trạng cường giáp
Khi tuyến giáp sản xuất dư thừa hormone, các triệu chứng cường giáp sẽ biểu hiện rõ rệt. Các triệu chứng phổ biến bao gồm:
- Tăng nhịp tim và huyết áp: Mức độ cao của hormone tuyến giáp làm tăng nhịp tim, gây ra tình trạng tim đập nhanh, hồi hộp, hoặc lo âu.
- Giảm cân không lý do: Mặc dù ăn uống bình thường hoặc thậm chí nhiều hơn, người bị cường giáp vẫn có thể bị giảm cân nhanh chóng vì cơ thể tiêu hao năng lượng quá mức.
- Cảm giác nóng và ra mồ hôi nhiều: Sự gia tăng trao đổi chất khiến cơ thể sinh nhiệt nhiều hơn, khiến người bệnh luôn cảm thấy nóng và ra mồ hôi nhiều dù thời tiết không nóng.
- Mệt mỏi và mất ngủ: Dù cơ thể không thiếu năng lượng, người bệnh vẫn cảm thấy mệt mỏi, khó ngủ do sự kích thích quá mức của hormone tuyến giáp.
- Vấn đề về mắt: Trong bệnh Basedow, người bệnh có thể gặp phải các vấn đề về mắt như lồi mắt, đỏ mắt hoặc cảm giác cộm trong mắt.
3. Chẩn đoán và điều trị
Việc phát hiện và điều trị cường giáp kịp thời là rất quan trọng để tránh những biến chứng nguy hiểm. Để chẩn đoán tình trạng này, bác sĩ sẽ yêu cầu làm xét nghiệm máu để đo nồng độ hormone tuyến giáp (T3, T4, và TSH). Các phương pháp hình ảnh như siêu âm tuyến giáp hoặc chụp xạ hình tuyến giáp cũng có thể được sử dụng để xác định nguyên nhân cụ thể gây ra sự dư thừa hormone.
Sau khi chẩn đoán, việc điều trị sẽ tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của bệnh. Một số phương pháp điều trị phổ biến bao gồm:
- Dùng thuốc chống giáp: Các thuốc như methimazole hoặc propylthiouracil giúp làm giảm sản xuất hormone tuyến giáp. Đây là phương pháp điều trị phổ biến cho bệnh Basedow.
- Điều trị bằng i-ốt phóng xạ: Phương pháp này sử dụng i-ốt phóng xạ để tiêu diệt các tế bào tuyến giáp hoạt động quá mức. Tuy nhiên, phương pháp này có thể dẫn đến tình trạng suy giáp trong tương lai.
- Phẫu thuật: Trong một số trường hợp, khi thuốc và i-ốt phóng xạ không có hiệu quả, phẫu thuật cắt bỏ một phần tuyến giáp có thể được chỉ định.
4. Tầm quan trọng của việc phát hiện và điều trị sớm
Cường giáp không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất mà còn tác động đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Nếu không được điều trị kịp thời, tình trạng này có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như loãng xương, bệnh tim mạch, hoặc thậm chí là cơn bão giáp, một tình trạng cấp tính nguy hiểm đe dọa tính mạng. Chính vì vậy, việc phát hiện sớm các triệu chứng và điều trị đúng cách sẽ giúp người bệnh kiểm soát bệnh hiệu quả, từ đó có thể sống khỏe mạnh và năng động.
5. Lời khuyên cho người mắc cường giáp
Nếu bạn hoặc người thân có dấu hiệu của cường giáp, đừng ngần ngại đến gặp bác sĩ để được tư vấn và điều trị. Ngoài việc tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ, một lối sống lành mạnh với chế độ ăn uống cân bằng, tập thể dục đều đặn và giảm stress sẽ giúp cải thiện tình trạng bệnh lý của tuyến giáp.
Chai xịt Pjur Med Prolong 20ml của Đức kéo dài thời gian chống xuất tinh sớm
